Όταν το άλογο «έχει νεύρα»…
άρθρο του Σεραφείμ Π. Παναγιωτάκη
Ήταν καλοκαίρι, Αύγουστος του 1999 αν θυμάμαι καλά. Πρωί, γύρω στις 11 και είχα ξεκινήσει με τον πατέρα μου να πάμε για μπάνιο στη θάλασσα. Στο ύψος του Ιστιοπλοϊκού Ομίλου της Καλλιθέας, (σ.σ.: περίπου απέναντι από τον παλιό Ιππόδρομο, προς την πλευρά της θάλασσας) στις Τζιτζιφιές εντοπίσαμε ιπποκόμους να μεταφέρουν άλογα απέναντι, από τον Ιππόδρομο προς τη θάλασσα, προκειμένου να κάνουν μπανάκι. Βεβαίως, εκτός από διασκέδαση το μπάνιο για το άλογο αποτελεί και γυμναστική αλλά και μέθοδο αποθεραπείας (θαλασσοθεραπεία). Χωρίς δεύτερη σκέψη, ακολουθήσαμε την πομπή, γύρω στα πέντε άλογα βρίσκονταν εκεί, όλα μέσα στη θάλασσα εκτός από ένα: ένα αρσενικό ξανθό άλογο τριών ετών που έδειχνε να φοβάται το νερό και δίσταζε να μπει. Μετά από δύο ή τρεις αποτυχημένες προσπάθειες του συνοδού του, άρχισαν τα «γαλλικά», το άλογο εξακολουθούσε να αντιδρά εντονότερα αυτή τη φορά αρνούμενο να μπει στη θάλασσα. Δυστυχώς για το καημένο το άλογο όσο πιο πολύ φοβόταν τόσο πιο βίαια αντιδρούσε ο εκπαιδευτής του, με αποτέλεσμα μετά από ξύλο (!) και αμέτρητες βρισιές να μπει μέσα στο νερό. Περιττό να σας πω ότι αργότερα φρόντισα να μάθω το όνομα του αλόγου για να παρακολουθήσω την αγωνιστική του πορεία. Το συγκεκριμένο άλογο λοιπόν παρουσίαζε υπέρμετρη νευρικότητα στο σταρτ (γιατί άραγε;…), ξεκινούσε διστακτικά και γενικότερα η επίδοσή του ήταν πλήρως απογοητευτική. Ενδεικτικά σας αναφέρω πως η καλύτερή του θέση στην άφιξη ήταν 7ος και οι χρόνοι του τραγικοί…
Στην Ελλάδα παρατηρείται μία εκρηκτική αύξηση κρουσμάτων δυστροπίας στο σταρτ τα τελευταία χρόνια, φαινόμενο που τείνει να λάβει εφιαλτικές διαστάσεις αν σκεφτεί κανείς πως – πρακτικά – δεν υπάρχει ιπποδρομία στην οποία να μην υπάρχει δύστροπο ή νευρικό άλογο. Το γεγονός από μόνο του θα πρέπει να μας προβληματίσει. Αν συγκρίνω την προσωπική μου εμπειρία με ιπποδρομίες του εξωτερικού (Αγγλία) που είχα την τύχη να παρακολουθήσω, σε διάστημα 6 μηνών φέτος (σ.σ.: το έτος 2009) παρακολούθησα περίπου 400 ιπποδρομίες. Σας πληροφορώ πως στις 400 ιπποδρομίες παρατήρησα δύο μόλις αρνήσεις (!) αλόγων στο σταρτ. Η μία μάλιστα επαναλήφθηκε τρεις φορές με μικρή (ελάχιστη για τα Ελληνικά δεδομένα) νευρικότητα, το άλογο διαγράφηκε αμέσως και η εκκίνηση δόθηκε περίπου σε τριάντα δευτερόλεπτα από την ανακοίνωση της διαγραφής. Δηλαδή, ο συνολικός χρόνος καθυστερήσεων (άρνηση αλόγου – διαγραφή – στιγμή εκκίνησης) έφτασε συνολικά περίπου τα 2,5 λεπτά…
Ξεκινώντας από τα προφανή, ο μόνος που δε φταίει καθόλου για τέτοιου είδους δυσάρεστες καταστάσεις είναι το άλογο. Κανένα άλογο στον κόσμο δεν γεννιέται δύστροπο ή νευρικό. Όλα αυτά τα φαινόμενα αποτελούν προϊόν κακής μεταχείρισής τους και ελλιπούς εκγύμνασης. Είναι βεβαίως απορίας άξιο πώς η πλειοψηφία αυτών των αλόγων κατάφερε να πάρει το ΟΚ του αφέτη εξαρχής. Εν πάσει περιπτώσει υπάρχει επιτακτική η ανάγκη σύστασης και λειτουργίας σχολής τόσο για προπονητές όσο και για ιπποκόμους με στόχο να μειωθούν (αν όχι να εξαλειφθούν) τέτοια κρούσματα συμπεριφοράς προς τα άμοιρα ζώα. Παράλληλα, η δουλειά του αφέτη στις προπονήσεις «κρίνει» ουσιαστικά το υπόλοιπο της αγωνιστικής σταδιοδρομίας των ίππων που γυμνάζονται στο σταρτ υπό την εποπτεία του. Η δική του τεχνική επάρκεια, η δική του επιμέλεια και ευσυνειδησία είναι τα συστατικά που οδηγούν στα επιθυμητά αποτελέσματα.
Συμπερασματικά, μπορούμε να πούμε πως όσο καλύτερα καταρτισμένους και εξειδικευμένους επαγγελματίες διαθέτουμε, τόσο περισσότερο αναβαθμίζεται ο Ιππόδρομος αγωνιστικά.
Να θυμόμαστε όλοι πως ο κόσμος αλλάζει γύρω μας εντελώς όταν αλλάζουμε εμείς.
Σεραφείμ Π. Παναγιωτάκης
Σημ. «Ιπποδρομιών»: Και αυτό το κείμενο γράφτηκε το 2009, μαζί με δύο ακόμα σημερινά μας δημοσιεύματα. Ο λόγος που αποφασίσαμε να τα «φέρουμε στο προσκήνιο» τώρα, είναι η πρόσφατη υπόθεση της αφαίρεσης και στη συνέχεια της επαναχορήγησης του ΟΚ από τον Αφέτη σε ίππο σε διάστημα περίπου 48 ωρών (!), γεγονός που εκτός από θυμηδία προκαλεί και εύλογα ερωτηματικά για το κατά πόσο λειτουργούν πλέον οι διαδικασίες στο Μαρκόπουλο, ενώ παράλληλα καταδεικνύει τον αναχρονιστικό χαρακτήρα των Διατάξεων – και σε πολλές περιπτώσεις τα «κενά» του συστήματος –που διέπουν τις Ελληνικές Ιπποδρομίες σήμερα.