Το θέμα της εβδομάδας

Αγαπητοί φίλοι των «Ιπποδρομιών»,

Τα πρόσφατα γεγονότα γύρω από την σύλληψη του Διευθύνοντος Συμβούλου του ΟΔΙΕ την περασμένη εβδομάδα ταλάνισαν για μία ακόμα – πολλοστή πλέον – φορά τον δύσμοιρο Ελληνικό Ιππόδρομο και σκόρπισαν απογοήτευση σε ολόκληρη την ιπποδρομιακή οικογένεια. Το «θρίλερ» γύρω από το μέλλον του ΟΔΙΕ δεν έχει τελειώσει ακόμα, παρόλα αυτά νομίζουμε πως θα πρέπει να αλλάξουμε διάθεση και να ξεφύγουμε με κάποιον τρόπο από το κλίμα της μιζέριας που δημιουργεί η σημερινή θλιβερή ιπποδρομιακή πραγματικότητα.

Νομίζουμε πως σήμερα διαθέτουμε ίσως τον καταλληλότερο τρόπο για κάτι τέτοιο: τουλάχιστον όσοι είναι παλαιοί φίλιπποι, θα καταλάβουν πολύ εύκολα τι εννοούμε…

Μερικά λόγια για το «θέμα της εβδομάδας»: 

Το σημερινό «θέμα της εβδομάδας» το αντλήσαμε πριν μερικές ημέρες, κατά την περιήγησή μας στο Διαδίκτυο, όταν ξάφνου «ανακαλύψαμε» ένα «μικρό θησαυρό»: ένα «μπουκέτο» φωτογραφιών, μία εξαιρετική φωτογραφική παρουσίαση εικόνων η οποία μας «γύρισε πίσω στον χρόνο», εκεί όπου οι αναμνήσεις φέρνουν μόνο χαμόγελο στα χείλη… «Εξερευνώντας» λοιπόν πριν από λίγες ημέρες την πολύ ενδιαφέρουσα ιστοσελίδα protagon.gr βρεθήκαμε μπροστά στην εκπληκτική φωτογραφική παρουσίαση του κυρίου Μάνου Λυκάκη με τίτλο: «Το ερείπιο του παλιού Ιπποδρόμου».

Μάνος Λυκάκης

Ο κύριος Μάνος Λυκάκης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1961. Η σχέση του με τη φωτογραφία άρχισε με μια πλαστική φωτογραφική μηχανή που του έκανε δώρο ο πατέρας μου στα πέμπτα του γενέθλια, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει στο βιογραφικό του σημείωμα (λεπτομέρειες για τις σπουδές και για το έργο του κυρίου Μάνου Λυκάκη μπορείτε να βρείτε και στην προσωπική ιστοσελίδα του) και από τότε μέχρι σήμερα δεν σταμάτησε να φωτογραφίζει ποτέ. Σπούδασε Φωτογραφία και γραφικές τέχνες και πολλά χρόνια αργότερα παρακολούθησε τα σεμινάρια καλλιτεχνικής φωτογραφίας του Πλάτωνα Ριβέλλη με τον οποίο έχει συγγράψει την ένατη έκδοση του βιβλίου «Φωτογραφία» των εκδόσεων «Φωτοχώρος». Ασχολήθηκε επαγγελματικά με την αρχιτεκτονική, βιομηχανική και τη διαφημιστική φωτογραφία, αλλά και με τον χώρο των γραφικών τεχνών και την έκδοση εντύπων. Από το 2001 διδάσκει ψηφιακή φωτογραφία και ηλεκτρονική επεξεργασία εικόνας στη Leica Academy και στο τεχνικό τμήμα του Φωτογραφικού Κύκλου και έχει παραδώσει πολυάριθμα καλλιτεχνικά και τεχνικά σεμινάρια. Έχει συμμετάσχει σε ομαδικές εκθέσεις φωτογραφίας και είχε την καλλιτεχνική επιμέλεια αρκετών φωτογραφικών εκθέσεων, ενώ τέλος έχει εκδώσει το βιβλίο «Ψηφιακή φωτογραφία, Photoshop – Lightroom».

Ακολουθεί το σημερινό «θέμα της εβδομάδας»:

Το ερείπιο του παλιού Ιππόδρομου

Κείμενο - Φωτογραφίες: Μάνος Λυκάκης

«Δεν ξέρω πολλά για τον Ιππόδρομο, θυμάμαι μόνο τις βόλτες που έκανα παιδί σε αυτή την περιοχή όταν κάναμε κοπάνα από το σχολείο, θυμάμαι τη μυρωδιά από τους ευκαλύπτους που υπήρχε παντού. Θυμάμαι ακόμα τον πατέρα μου να δυσφορεί από την κίνηση κάθε Δευτέρα και Τετάρτη απόγευμα, τότε που γέμιζε αυτοκίνητα το Φάληρο. "Ήρθαν να ταΐσουν τα αλογάκια" έλεγε επικριτικά. Αλλά για μας, την παρέα του σχολείου, ο ιππόδρομος παρέμενε ένα μυστήριο που το βλέπαμε μόνο από την έξω πλευρά. Εμείς, παίζαμε μπάλα στα γύρω χωράφια, στο χώρο της παλιάς "Αεροπορίας" .

Δεκαετίες μετά, λίγο πριν γκρεμιστεί, μπήκα για πρώτη φορά εκεί, να δω "από μέσα". Δεν υπήρχαν άλογα, δεν υπήρχαν άνθρωποι, μόνο ερείπια και παρακμή και κάθε κομματάκι του χώρου έμοιαζε να αφηγείται μια ιστορία. Δεν άκουσα κάτι εκτός από τη βροχή που έπεφτε. Ήταν πολύ θλιμμένα όλα. Όμως, πριν οι μπουλντόζες διαγράψουν οριστικά αυτό το χώρο, ήθελα να βγάλω λίγες φωτογραφίες, έτσι για να μπορώ να αφηγούμαι και εγώ τις δικές μου ιστορίες.»

Η επιβλητική - σχεδόν - είσοδος θυμίζει τις δόξες των δεκαετιών που έζησε ο Ιππόδρομος στο Δέλτα. Έζησε από το 1925 ως το 2003.

Σε θέση μάχης φορτηγά και μπουλντόζες για να αλλάξουν οριστικά το χώρο που φιλοξένησε τον ιππόδρομο για 80 περίπου χρόνια.

 

Ελπίζω οι ευκάλυπτοι να επιζήσουν. Διακριτικά, κυριάρχησαν τόσα χρόνια και έγιναν ένα σύμβολο για το Δέλτα του Φαλήρου.

Η μεγάλη αίθουσα ερειπωμένη και σκοτεινή.

Μια παράξενη ένταση υπήρχε σε κάθε γωνιά του ερειπίου.

Και μικρές γλυκές λεπτομέρειες: Τα αλογάκια πάνω στην κουρτίνα του δώματος.

Θρυμματισμένα κεραμίδια στις εξέδρες. Να απολιθώθηκαν οι θεατές;

Γιατί να βάψει κάποιος με ένα τόσο έντονο κόκκινο μια γωνιά;

Οι ξύλινες εξέδρες άντεξαν μέχρι το τέλος.

Θραύσματα από το παρελθόν, παντού.

Κάποτε έτρεχαν τα άλογα εδώ και ξεσήκωναν τους θεατές.

Στις εξέδρες που δεν θα γεμίσουν ξανά.

Ένα τελευταίο αντίο στην εικόνα του παλιού Ιππόδρομου.

Γοητευτικά είναι τα ερείπια. Γοητεύει η παρακμή όταν δεν συμβαίνει σε μας τους ίδιους. Είναι όμως ώρα να πάρω το δρόμο της επιστροφής…

 
Όσοι από εμάς είχαμε την τύχη να επισκεφτούμε τον Ιππόδρομο στο Δέλτα Φαλήρου και να ζήσουμε από κοντά μοναδικές στιγμές και απίστευτες εμπειρίες, σίγουρα νοιώθουμε έντονη συγκίνηση και μελαγχολία βλέποντας εικόνες από το παρελθόν, που όμως παραμένουν ζωντανές, ανεξίτηλες στην μνήμη μας. Για όσους πάλι δεν πρόλαβαν να γνωρίσουν τις «ένδοξες ημέρες» του Ελληνικού Ιπποδρόμου, οι φωτογραφίες αυτές είναι ίσως μία καλή ευκαιρία να «γευτούν» κάτι από αυτές.

Να σημειώσουμε με την ευκαιρία πως ο κύριος Λυκάκης μας παραχώρησε αμέσως και πολύ ευγενικά την άδειά του για να τις χρησιμοποιήσουμε, κάτι για το οποίο αισθανόμαστε την ανάγκη να τον ευχαριστούμε θερμά καθώς και τον συγχαρούμε για την εκπληκτική δουλειά που έκανε στην αποτύπωση των χώρων των εγκαταστάσεων του Φαληρικού Ιπποδρόμου μέσα από τις εντυπωσιακές φωτογραφίες του. Το σπουδαίο μάλιστα σε αυτήν την περίπτωση κατά την δική μας εκτίμηση – γεγονός που οφείλεται οπωσδήποτε και στις ικανότητες του κυρίου Λυκάκη – είναι πως εκτός από την υψηλή ποιότητα που διαθέτουν οι εικόνες, αποπνέουν πολύ έντονα συναισθήματα, αποδίδοντας ξεκάθαρα το «στίγμα» μίας άλλης εποχής, τότε όπου όλα στην περιοχή του Δέλτα Φαλήρου «κινούνταν» καθημερινά στο ρυθμό των Ιπποδρομιών…
 

Σήμερα, δυστυχώς, απουσιάζει σχεδόν πλήρως το «συναίσθημα» από τις Ελληνικές Ιπποδρομίες… Αυτό που μας έκανε (κάποτε) να «ταυτιζόμαστε» με τους «ήρωές μας» (άλογα και αναβάτες) και να τους υποστηρίζουμε με θέρμη και θαυμασμό, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της κούρσας. Λείπουν πια εκείνες οι παρέες που ξεκινούσαν τις συζητήσεις από την παραμονή στα διάφορα σημεία συνεύρεσης των φιλίππων (καφενεία, λέσχες ή οπουδήποτε αλλού «επικοινωνούσαν» τις Ιπποδρομίες κι αντάλλαζαν τα προγνωστικά τους), που οργάνωναν μαζικά «ημερήσιες εκδρομές» στο Φάληρο τρισεβδομαδιαίως και που το βραδάκι, μετά από τον τερματισμό της τελευταίας κούρσας συνέχιζαν – ειδικότερα αν η ημέρα ήταν «επιτυχημένη» παικτικά – στις ψαροταβέρνες της περιοχής για τα επινίκια…

Τώρα πια, έχουν απομείνει άδειες κερκίδες και στο Μαρκόπουλο… Και ξέρετε ποιο είναι το πιο ενδιαφέρον; Οι κερκίδες του Δέλτα, στο ερειπωμένο κτίριο που φιλοξενούσε κάποτε τις εγκαταστάσεις του Ιπποδρόμου δείχνουν πολύ πιο «ζωντανές» από αυτές του Μαρκόπουλου… Ο λόγος; Μάλλον απλός. Οι κερκίδες στο Φάληρο είναι σήμερα «γεμάτες» αναμνήσεις, ευχάριστες στιγμές, δυνατές εικόνες… Αυτό που σχολιάζει πολύ εύστοχα ο κύριος Λυκάκης σε μία από τις εκπληκτικές απεικονίσεις του, εμένα προσωπικά μου συμβαίνει πάντα και σας το καταθέτω: όποτε αντιληφθώ στον χώρο που βρίσκομαι την μυρωδιά ενός ευκαλύπτου («σήμα – κατατεθέν» στο Δέλτα) αμέσως στο μυαλό μου έρχονται εικόνες από τον Ιππόδρομο Φαλήρου…

Η «ζωή» του Ιπποδρόμου ανέκαθεν ήταν, είναι και θα είναι ο κόσμος του, οι φίλιπποι, οι γεμάτες κερκίδες…

Αυτή η ιστορική αναδρομή σε μία άλλη, ασυγκρίτως καλύτερη εποχή για τις Ελληνικές Ιπποδρομίες (μαζί με τις προσωπικές οπωσδήποτε αναμνήσεις του καθενός) επιδρά οπωσδήποτε θετικά στην ψυχολογία μας απέναντι στα όσα θλιβερά συμβαίνουν σήμερα στον χώρο. Για αυτό ακριβώς το λόγο, έχουμε την ακλόνητη πεποίθηση πως το συγκεκριμένο «θέμα της εβδομάδας» θα συγκαταλέγεται διαχρονικά ανάμεσα στα καλύτερα της συγκεκριμένης στήλης!

Πληροφορίες μπορείτε να βρείτε επίσης (κάντε κλικ για να μεταβείτε):

– Manos Lykakis photos (προσωπική ιστοσελίδα του κυρίου Μάνου Λυκάκη)

«Ιπποδρομίες»